Gepubliceerd: Tue 24 September 2024
Door Hiske Overweg

Het ei van Columbus

Meer plantaardig eiwit consumeren is een win-win-win-win situatie: goed voor je gezondheid, het klimaat, de voedselzekerheid en de biodiversiteit.

Zelf heb ik mijn vleesconsumptie de afgelopen jaren teruggebracht naar twee keer per week (als je geen soja, graan, rijst, aardappels en kikkererwten mag eten, is dat nog wel even een puzzeltje). Een laagdrempelige manier om met vegetarische recepten aan de slag te gaan, is de Fork Ranger app. In deze app krijg je dagelijks een eenvoudig, klimaatvriendelijk recept nadat je een vraag over de impact van voedsel op het klimaat hebt beanwoord.

Vlees en zuivel zijn weinig effectieve vormen van voeding. Eerst voed je maanden- of jarenlang een dier, om vervolgens uiteindelijk zelf dat dier op te eten. Al het land wat is gebruikt om dat dier te voeden, is dus ook onderdeel van de ecologische voetafdruik van jouw stukje vlees.

Een dieet waarin we meer plantaardige en minder dierlijke eiwitten eten, heeft op verschillende manieren impact op het klimaat:

  • een kleinere vraag naar landbouwgrond (minder dierenvoeding), betekent minder ontbossing. Bij ontbossing leidt het verbranden of verrotten van biomassa tot CO2 uitstoot.

  • minder ontbossing betekent ook dat er meer bos beschikbaar is om CO2 uit de atmosfeer op te nemen.

  • vee stoot methaan uit door te boeren en poepen. Methaan is een sterk broeikasgas, wat over een periode van 100 jaar ongeveer 30 keer zo veel warmte aan de atmosfeer toevoegt als CO2. Door minder vee te houden, gaat de methaanuitstoot dus omlaag.

  • daarnaast neemt de uitstoot van stikstofoxiden af, omdat er minder dierlijke mest is en minder vraag naar kunstmest.

De En-ROADS klimaatsimulator is ontwikkeld door ClimateInteractive en MIT Sloan Sustainability initiative

Die effecten kun je ook in de En-ROADS klimaatsimulator terugzien. De verwachting is dat zonder beleidswijzigingen en gedragsverandering de wereldbevolking ongeveer 30% van de eiwitbehoefte uit dierlijke producten haalt in het jaar 2100 (gemeten naar gewicht). Dan wordt er de komende decennia nog flink wat gebied ontbost (het zwarte lijntje). Als we het percentage dierlijke eiwitten in onze voeding om laag weten te brengen naar zo'n 10% dan leidt dat tot veel minder ontbossing (het blauwe lijntje).

De verminderde uitstoot van methaan en stikstofoxiden is te zien in de bovenstaande grafiek. Samen zorgen deze effecten ervoor dat de temperatuur rond 2100 0,1°C lager komt te liggen als we onze consumptie van dierlijke eiwitten verminderen.

Hier kun je het rapport van The Lancet vinden Dan is er nog de gezondheidswinst. Volgens het meest recente rapport van The Lancet op het gebied van gezondheid en klimaatverandering, zijn er in 2020 wereldwijd 1,9 miljoen mensen overleden aan de gevolgen van een dieet met te veel zuivel en vlees (dat is ongeveer 3% van het totaal aantal overledenen). Deze mensen overleden bijvoorbeeld aan darmkanker, cardiovasculaire ziekten of diabetes type 2 (en ja, dan worden andere oorzaken van deze ziektes zorgvuldig uitgesloten om tot deze getallen te komen). Minder vlees en zuivel is dus goed voor de planeet én voor jezelf.

En dan hebben we het nog niet over rest van de wereldbevolking gehad. Er sterven jaarlijks ongeveer 9 miljoen mensen aan ondervoeding. Dat aantal kan drastisch omlaag gaan als de grond waarop nu veevoer wordt verbouwd, wordt ingezet om gewassen voor menselijke consumptie te verbouwen.

Wat dacht je van de diersoorten die door ontbossing worden bedreigd? Het aantal diersoorten wat de helft van hun habitat verliest, vermindert met een paar procent als we minder minder dierlijk voedsel eten (in het blauw) ten opzichte van de status quo (in het zwart).

Hopsakee, 4 sustainable development goals in één blogpost: geen honger, goede gezondheid en welzijn, klimaatactie en leven op het land.

Kortom, meer plantaardig eiwit is een win-win-win-winsituatie.